De normale slaapontwikkeling van baby’s

Over slapen en slaapproblemen bij baby’s zijn boeken vol geschreven! Vandaag vertellen we jullie graag meer over de ‘normale’ slaapontwikkeling bij baby’s.

Slaapcyclus volwassenen

Bij volwassenen duurt een slaapcyclus ongeveer 90 minuten.

Deze cyclus doorloop je zo’n 4 tot 5 keer per nacht. Een slaapcyclus telt 5 stadia, van indommelen tot diepe slaap. Een volwassenen brengt zo’n 20% van zijn slaap in de REM-slaap door.

Slaapfasen pasgeboren en baby’s jonger dan 4 maanden

Bij pasgeborenen en hele jonge baby’s (<4 maanden) onderscheiden we eigenlijk maar 2 slaapfasen. De totale duur van deze fases is ongeveer 45-50 minuten.

1. Actieve slaap: zodra hij in slaapt valt, komt hij gelijk in een actieve slaap terecht. Deze lichte, vaak onrustige slaap is de voorloper van de latere REM-slaap. In deze fase kunnen baby’s bewegen, lachen of zelfs geluidjes maken. Daarnaast ademen ze snel en onregelmatig. In deze fase slapen baby’s vrij oppervlakkig en kunnen zelfs wakker lijken. Zie ook deze 2 filmpjes:
   https://youtube.com/watch?v=nazl2QLEgU
   
   https://www.youtube.com/watch?v=hMV1eEjqUrE
   
   Hierdoor kan het voor ouders lastig zijn om te herkennen of een kind al uitgeslapen is of nog verder zal slapen.
   
   Iets anders wat we veel zien aan het begin van de actieve slaap is de Hypnagogic Startle. Dit is een soort schokje door het lichaam. Door de sterke MORO-reflex (schrik-reflex) in combinatie met het gebrek aan controle over zijn armpjes en beentjes, maakt dat hij gaat maaien met zijn armpjes en wakker schrikt.
   Zie https://youtube.com/watch?v=RdWDED-n5zg
   
   Heeft jouw baby hier veel last van? Dan kan inbakeren helpen. Omdat hij dan minder vaak wakker schrikt, is de kans groter dat hij de overgang naar de volgende fase (stille slaap) kan maken. 
   
   
2. Stille slaap: Ongeveer halverwege de slaapcyclus gaat de actieve slaap over in de stille slaap. De ademhaling is rustiger en ritmischer, hij beweegt minder en er is minder kans dat hij wakker wordt. Tijdens deze fase maakt je baby ook groeihormonen aan. Heel belangrijk dus!

Aan het einde van de stille slaap, gaan ze of een tweede cyclus in, of worden ze wakker. Baby’s slapen dus vaak in blokken van ca. drie kwartier of een veelvoud daarvan.

Dit verklaart gelijk waarom sommige kinderen eigenlijk alleen maar hazeslaapjes doen. Zij worden wakker op het moment dat zij van een actieve naar een stille slaap gaan en komen niet meer zelf terug in slaap.

Slaapcyclus baby’s ouder dan 3-4 maanden

Een slaapcyclus van een baby duurt gemiddeld zo’n 45-50 minuten. Tussen de cycli in wordt hij vaak even wakker. Sommige baby’s vallen zelf weer in slaap, bij andere lukt dit niet, of hebben hierbij jouw hulp nodig. Zoals je ziet is er nu zowel aan het begin als aan het einde van een cyclus een REM-slaap. Je weet wel, die lichte, onrustige slaap, waarin het soms zelfs lijkt dat de baby wakker is en de fase waarin hij ook heel makkelijk wakker wordt!

De invloed van de hormonen cortisol en melatonine op het slapen

De hormonen cortisol en melatonine zijn samen verantwoordelijk voor het ontwikkelen van een dag-nacht ritme. 

In de baarmoeder en de eerste 3 maanden na de geboorte maakt een baby nog geen melatonine aan. Het hormoon zorgt voor de aansturing van de biologische klok. Als het donker wordt neemt de aanmaak van melatonine toe.

Cortisol wordt ook wel het stresshormoon genoemd. Als je lichaam stress ervaart (zowel fysiek, emotioneel als biochemisch), komt er na verloop van tijd extra cortisol vrij. En dit heeft weer gevolgen voor de aanmaak van melatonine en dus op het slapen. 

Slaapsignalen

Bij de een zijn de slaapsignalen overduidelijk, bij de andere wat minder. Enkele voorbeelden:

• Bleek worden
• Afwenden/wegkijken/staren
• Jengelen
• Gapen
• In ogen wrijven
• Aan oren zitten
• Niezen, gapen, hikken
• Manier van huilen
• Op handen/vuistjes zuigen
• Knuffel/speen/doekje zoeken

Aantal uren slaap per dag

Voorbeeldschema aantal uren slaap per dag. Iedere baby is anders en de ene baby heeft eerder een ritme dan een ander. 

Leeftijd	Uren slaap in de nacht	Totaal slaap per dag
0-2 weken	Slaapt tussen 2 voedingen door. Verwacht nog geen lange slaapperiodes	Slaapt grootste deel van de dag op voedingen na
2-4 weken	Een periode van 4-5 na de laatste voeding. Daarna 2-4 uur	18-20 uur
6-12 weken	6-7 uur aaneengesloten in de avond. Daarna periode van 3-4 uur	16-18 uur
3-6 mnd	8-10 uur aaneengesloten in de avond. Daarna 3-4 uur	14-18 uur
6-12 mnd	10-12 uur aaneengesloten	12-16 uur
3-5 jaar	11-12 uur per nacht. Geen slaapjes meer overdag.	12 uur

Rond de leeftijd van 5 jaar duurt de slaapcyclus van een kind 90 minuten, net als bij ons.

Zoals je hebt kunnen lezen is slaap afhankelijk van veel factoren, en is het echt een vaardigheid die geleerd moet worden. Het is dus ook niet raar als het jouw kleintje nog niet direct lukt! Heel veel succes en mocht je desondanks nog vragen hebben, stel ze gerust! We helpen je graag.